Θέμα 3 Πώς η αλλαγή του αστικού μας τρόπου ζωής μπορεί να βοηθήσει στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
Μελέτη Περίπτωσης: Αστική Πράσινη Υποδομή στη Βιτόρια-Γκαστέις (Ισπανία)
Όνομα Πρωταγωνιστή:
Δημαρχείο Βιτόρια-Γκαστέις (Ισπανία)
Ποια είναι η ιστορία τους;
Η πόλη της Βιτόρια-Γκαστέις (Βασκική περιοχή, Ισπανία) εφαρμόζει από το 2012 την Πράσινη Στρατηγική Αστικής Υποδομής, της οποίας οι κύριοι στόχοι είναι η ανανέωση υποβαθμισμένων περιοχών μέσω τεχνικών οικολογικού σχεδιασμού, η βελτίωση της αστικής βιοποικιλότητας, η βελτίωση σύνδεσης και λειτουργικότητας διάφορων αστικών και περιαστικών περιοχών, η προώθηση της δημόσιας χρήσης των χώρων πρασίνου και η βελτίωση δυνατότητας προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Παράλληλα, εφαρμόζει ένα Σχέδιο Βιώσιμης Κινητικότητας, που έχει ως στόχο την προώθηση τρόπων βιώσιμης κινητικότητας, εις βάρος της χρήσης ιδιωτικών αυτοκινήτων.
Και η Στρατηγική όσο και το Σχέδιο, λειτουργούν σαν απάντηση σε ένα αριθμό κλιματικών αλλαγών που εκδηλώθηκαν ως αλλαγές στα μοτίβα βροχόπτωσης (μείωση περίπου 10%-30% την άνοιξη και μέχρι και 30% αύξηση στον αριθμό ακραίων φαινομένων βροχόπτωσης μέχρι το 2100), αυξανόμενες θερμοκρασίες (αύξηση στη μέση ετήσια θερμοκρασία και συχνότητα κυμάτων καύσωνα, αύξηση των ελάχιστων θερμοκρασιών μεταξύ 1-3 °C μέχρι το 2100 κατά τη διάρκεια του χειμώνα και πιθανή αύξηση μέχρι και 3 °C στις μέγιστες θερμοκρασίες καλοκαιριού) και αύξηση κινδύνου για πλημμύρες.
Σε αυτές τις συνθήκες, η πόλη της Bιτόρια-Γκαστέις πιστεύει ότι είναι σημαντικό να δημιουργηθούν περιοχές πρασίνου που μπορούν να μειώσουν αυτές τις συνέπειες και που βοηθούν στην προώθηση της αύξησης της προστασίας, συνδεσιμότητας και βιοποικιλότητας, τα οποία σχετίζονται με τη μείωση και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Η Στρατηγική εφαρμόζεται μέσω διάφορων παρεμβάσεων σε διαφορετικά μέρη της πόλης: Στον Πράσινο Κύκλο (Green Ring- μια σειρά από πάρκα και ημι-αγροτικές περιοχές γύρω από την πόλη), αστικά πάρκα και οικολογικοί διάδρομοι που συνδέουν διαφορετικά στοιχεία (όπως για παράδειγμα δέντρα κατά μήκος των ακτών νερού ή δρόμων), σκουπιδότοπους, ακόμα και κτίρια. Αυτές οι παρεμβάσεις ποικίλουν και σε πολλές περιπτώσεις έχουν πολλαπλούς σκοπούς συμπεριλαμβανομένων:
- Μετατροπή άδειας γης σε χώρους πρασίνου
- Αυξημένη βιομάζα και αριθμός δέντρων και θάμνων σε πάρκα και κήπους
- Ενίσχυση των λειτουργιών βιότοπου σε υπάρχουσες περιοχές πρασίνου μέσω παρεμβάσεων που αυξάνουν την αστική βιοποικιλότητα, βελτιώνουν την προστασία ιθαγενών ειδών και βελτιώνουν τη διαχείριση νερού
- Προώθηση οικολογικής γεωργίας σε ανοικτούς χώρους και περιαστικές περιοχές
- Προώθηση πράσινων προσόψεων και οροφών σε κτίρια κλπ.
Σύνδεσμοι για τη μελέτη περίπτωσης:
Γιατί είναι καλό παράδειγμα προς μίμηση;
Το παράδειγμα της Βιτόρια-Γκαστέις επιδεικνύει πως η εφαρμογή λύσεων στις πόλεις βασισμένων στη φύση μπορούν να συμβάλουν ταυτόχρονα στη μείωση της ευαλωτότητας απέναντι σε διάφορους κλιματικούς κινδύνους (υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι και υπερβολική βροχόπτωση το χειμώνα και σε άλλα ωφελήματα στην αστική ζωή όπως τη δημιουργία χώρων αναψυχής, τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, την ενίσχυση τοπίων και της βιοποικιλότητας, ακόμα και την ελκυστικότητα και ενδυνάμωση του τουρισμού.
Πως μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτή τη Μελέτη Περίπτωσης για να Προσαρμοστείτε στην Κλιματική Αλλαγή;
Οι λύσεις αστικής προσαρμογής που παρουσιάζονται σε αυτή τη μελέτη περίπτωσης μπορούν να αναπαραχθούν στις περισσότερες πόλεις του κόσμου που είναι ευάλωτες σε παρόμοιους κλιματικούς κινδύνους. Σε διαφορετικό επίπεδο, οι λύσεις αστικής προσαρμογής που βασίζονται στη φύση μπορούν επίσης να εφαρμοστούν στα σπίτια μας. Για παράδειγμα, μπορούμε να εγκαταστήσουμε μια πράσινη οροφή ή τοίχο για να βελτιώσουμε την θερμική άνεση του κτιρίου, μπορούμε να αφαιρέσουμε αδιαπέραστα πεζοδρόμια από τις πίσω αυλές και βεράντες, για να αυξήσουμε τη διαπερατότητα του χώματος και τη διήθηση του νερού από τη βροχή ή μπορούμε επίσης να φυτέψουμε δέντρα με σκιά γύρω από το σπίτι.
Γνωρίζοντας αυτές τις προσαρμοστικές επιλογές, μπορούμε επίσης να συμμετέχουμε στις διαδικασίες τοπικού σχεδιασμού, απαιτώντας από τους φορείς που παίρνουν πολιτικές και τεχνικές αποφάσεις να λάβουν υπόψη τους την υιοθέτηση λύσεων βασισμένων στη φύση για την βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος.
Τι μάθημα πήρατε;
Ολόκληρη η Πράσινη Στρατηγική Αστικών Υποδομών αναπτύχθηκε με σκοπό την αύξηση της αστικής βιοποικιλότητας καθώς επίσης και τη βελτίωση της συνδεσιμότητας και λειτουργικότητας των διαφόρων αστικών και περιαστικών χώρων πρασίνου. Όσον αφορά την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, τέτοιες παρεμβάσεις συμβάλουν στη μείωση του φαινομένου της ‘θερμικής νησίδας’ (heat island effect) και στη ρύθμιση του τοπικού κλίματος. Επιπρόσθετα, αναμένεται αύξηση στη δημόσια χρήση των χώρων πρασίνου και ευκαιριών αναψυχής. Τέλος, κάποια χειροπιαστά μέτρα, όπως πράσινες προσόψεις αναμένεται να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας των κτιρίων καθώς και καλύτερη ρύθμιση της θερμοκρασίας στο εσωτερικό τους και στο χώρο γύρω τους.
Ερωτήσεις
Απολογιστικές ερωτήσεις:
- Ερώτηση 1 – Πως μπορεί η δημιουργία χώρων πρασίνου να βοηθήσει στην κλιματική ανθεκτικότητα των πόλεων;
- Ερώτηση 2 – Ποιες άλλες προσαρμοστικές λύσεις (όπως υποδομές ή τεχνολογίες) μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να μειώσουν την κλιματική ευαλωτότητα των πόλεων;
- Ερώτηση 3 – Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των λύσεων βασισμένων στην φύση όσο αφορά την προσαρμογή των πόλεων στην κλιματική αλλαγή;
Μελέτη περίπτωσης
Απολογιστικές ερωτήσεις
| Ερώτηση # | Ερωτήσεις |
|---|---|
| Ερώτηση 1: | Πως μπορεί το αστικό περιβάλλον να αυξήσει την ευαλωτότητα μας στους κλιματικούς κινδύνους; |
| Ερώτηση 2: | Ποιου τύπου επιλογές μπορούν να υιοθετηθούν στις πόλεις για να αυξήσουν την ανθεκτικότητα τους στο σημερινό και μελλοντικό κλίμα; |
| Ερώτηση 3: | Πως μπορούμε να προσαρμόσουμε τα σπίτια μας για να είναι πιο ανθεκτικά στο σημερινό και μελλοντικό κλίμα; |
| Ερώτηση 4: | Ποια είναι τα πλεονεκτήματα λύσεων βασισμένων στη φύση για την προσαρμογή σπιτιών, οδών και πόλεων στο σημερινό και μελλοντικό κλίμα; |